Vaststellingsovereenkomst met zieke werknemer en de negatieve gevolgen

Het komt steeds vaker voor dat werkgevers met zieke werknemers overeenkomen om de arbeidsovereenkomst te beëindigen via een vaststellingsovereenkomst (VSO). Dit kan echter ernstige gevolgen hebben voor de werknemer.

Wanneer een zieke werknemer instemt met de beëindiging van de arbeidsovereenkomst via een VSO en deze ondertekent, kan dit leiden tot grote problemen. Werknemers zijn zich vaak niet volledig bewust van de gevolgen en worden hier niet altijd goed over geïnformeerd door de werkgever, bedrijfsarts of juridisch adviseur.

Druk vanuit de werkgever

Er kan sprake zijn van druk vanuit de werkgever om uit dienst te treden. Als een werknemer ziek is, moet de werkgever maximaal twee jaar loon doorbetalen en zorgen voor passende re-integratie-inspanningen. Door een VSO te tekenen, verliest de werknemer het recht op loondoorbetaling tijdens ziekte. Soms vragen zij een WW-uitkering aan bij het UWV, die aanvankelijk wordt toegekend. Echter, wanneer de werknemer zich vanuit de WW opnieuw ziek meldt, blijkt dat hij al ziek was tijdens het tekenen van de VSO. Hierdoor had de werknemer eigenlijk bij de werkgever moeten blijven, waar het loon tot maximaal 104 weken zou worden doorbetaald.

Geen uitkering en schulden

De gevolgen voor de werknemer zijn groot: de ZW-uitkering wordt niet uitbetaald en de WW-uitkering kan worden teruggevorderd. Terugkeer naar de werkgever is geen optie vanwege de getekende VSO, wat betekent dat de werknemer zonder inkomen en met een schuld bij het UWV achterblijft. Dit probleem speelt al langere tijd en volgens een interne steekproef van het UWV komt dit minimaal 2.000 keer per jaar voor.

Geen gevolgen voor de werkgever

Voor de werkgever zijn er momenteel geen nadelige gevolgen verbonden aan het sluiten van een VSO met een zieke werknemer. De werkgever hoeft geen loon door te betalen, geen premies af te dragen en heeft geen verantwoordelijkheid meer voor re-integratie. De wet biedt deze uitweg voor werkgevers.

Lange termijn oplossingen

Het UWV wil het voor werkgevers moeilijker maken om op deze manier loondoorbetaling, re-integratieverplichtingen en premieafdracht te ontlopen. Samen met het ministerie van SZW verkent en werkt het UWV verschillende oplossingen uit om te voorkomen dat zieke werknemers zonder inkomen komen te zitten.

Kosten verhalen op de werkgever

Voor de korte termijn wil het UWV samen met het ministerie van SZW onderzoeken of het mogelijk is om de ZW-uitkering en aanvullende kosten voor re-integratie te verhalen op de werkgever. Bij het opleggen van een maatregel op de ZW-uitkering toetst het UWV op de verwijtbaarheid van de werknemer. Als de werknemer niet te verwijten valt dat hij ziek uit dienst is gegaan, betaalt het UWV (een deel van) de ZW-uitkering uit en wil deze kosten verhalen op de werkgever. Het UWV hoopt dat dit het minder aantrekkelijk maakt voor werkgevers om een VSO met een zieke werknemer af te sluiten.