Proeftijd in een arbeidscontract: wat moet je weten?
Heb je als werkgever onlangs een nieuwe medewerker aangenomen en blijkt het toch niet zo’n geweldige match als vooraf gedacht en gehoopt? Als werkgever of als medewerker kun je geconfronteerd worden met onverwachte verschillen in verwachtingen. Bijvoorbeeld over de samenwerking of de invulling van de functie. In zo’n situatie kan de proeftijd in een arbeidscontract uitkomst bieden. Echter, er zijn ook belangrijke aandachtspunten die je moet weten over een proeftijd.
Wat is een proeftijd eigenlijk precies?
Een proeftijd is in wezen een soort kennismakingsfase tussen een werkgever en een nieuwe medewerker. Gedurende deze periode krijgen beide partijen de gelegenheid om te toetsen of de samenwerking en de invulling van de functie aan hun verwachtingen voldoen.
De duur van de proeftijd varieert doorgaans tussen één en twee maanden, doch de exacte duur hangt af van verschillende factoren en staat beschreven in het arbeidscontract. Tijdens deze periode kan de werkgever beoordelen of de nieuwe medewerker over de benodigde vaardigheden beschikt en of deze goed in het bedrijf past. Tegelijkertijd krijgt de medewerker de gelegenheid om de bedrijfscultuur te leren kennen en een beter inzicht te krijgen in zijn of haar taken en de bijbehorende verwachtingen.
Een bijzonder onderdeel van de proeftijd is de wederzijdse flexibiliteit: zowel de werkgever als de medewerker kunnen binnen deze periode de arbeidsovereenkomst beëindigen, zonder dat dit tot juridische procedures leidt.
Belangrijkste eisen van een geldige proeftijd
Voor het overeenkomen van een rechtsgeldige proeftijd gelden 3 strenge eisen:
- Een proeftijd moet je altijd schriftelijk overeenkomen
Dat is de reden dat een proeftijd vaak standaard in de arbeidsovereenkomst wordt opgenomen. Let wel: een mondeling overeengekomen proeftijd is niet rechtsgeldig. - Een proeftijd vangt aan bij de start van de werkzaamheden
Hierbij is het begin van de arbeidsrelatie tussen werkgever en werknemer het uitgangspunt. Een proeftijd kan ook overeengekomen worden als de werknemer een compleet nieuwe functie met andere vereiste kwaliteiten gaat uitoefenen bij dezelfde werkgever. In dat geval begint de proeftijd bij de start van de nieuwe werkzaamheden. - De maximale duur van een proeftijd is afhankelijk van de duur van de arbeidsovereenkomst
– In arbeidsovereenkomsten van 6 maanden en korter kan geen proeftijd worden overeengekomen.
– In arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd met een duur langer dan 6 maanden, maar korter dan 2 jaar, kan een proeftijd van maximaal 1 maand worden opgenomen.
– In arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd met een duur van 2 jaar of langer en in arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd kan een proeftijd van maximaal 2 maanden worden overeengekomen.
De proeftijd moet voor zowel werkgever als werknemer dezelfde duur hebben. Het is dus niet mogelijk om een proeftijd alleen voor de werkgever en niet voor de werknemer te laten gelden.
Voldoet de proeftijd niet aan voornoemde 3 eisen, dan is een proeftijd ongeldig (nietig). In dat geval is er geen proeftijd overeengekomen. Bij cao kan je afwijken van de hierboven genoemde proeftijdtermijnen. Check daarom altijd de cao als je een proeftijd in de arbeidsovereenkomst wilt opnemen.